تست پارچه:
تست پارچه یا همان آزمایش منسوجات، روشی برای تعیین خصوصیات مختلف مواد نساجی، به کمک ابزارهای آزمایشی موجود در آزمایشگاه می باشد که در واقع هدف کلی از این آزمایش، شناسایی کالاهای با کیفیت است. همچنین آزمایش نساجی یا تست پارچه اطلاعات مهمی را در مورد پارچه به ما میدهد تا بتوانیم پارچه ها را بنا به کاربردی که دارند استفاده کنیم.
آزمایش پارچه چیست؟
امروزه در صنایع مختلف همچون مبلمان، پوشاک و محصولات دیگری که از پارچه تشکیل می شوند آزمایش نساجی انجام می شود، این پارچه ها ممکن است بافته شده، بافتنی با تریکو، یک دست رنگ شده، دارای چاپ، شطرنجی یا راه راه باشد.
ممکن است به دلیل وجود برخی مشکلات کیفی مربوط به پارچه ها، خرید توسط خریدار رد شود که برای جلوگیری از اینگونه مشکلات، کیفیت واقعی پارچه ها، قبل از تولید مشخص می شود که به این کار، آزمایش پارچه (Fabric Testing) می گویند.
انواع روش آزمایش پارچه با استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی:
- آزمایش نساجی فیزیکی
- آزمایش نساجی شیمیایی
آزمایش فیزیکی تست پارچه:
- بازرسی بصری
- آزمایش رنگ پارچه
- آزمایش مقاومت کششی
- آزمایش کشیدگی پارچه
- آزمایش مقاومت پارگی پارچه
- آزمایش لغزش نخ
- آزمون تقارن و خمش پارچه
- آزمایش استحکام و شکنندگی پارچه
- آزمایش مقاومت پارچه در برابر سایش
- آزمون بازیابی چروک
- آزمون آب رفتگی پارچه های کششی
- آزمون مقاومت پارچه در برابر پرز دادن
- آزمون ثبات رنگ پارچه
- آزمون تست دکمه و ثبات ابعادی پارچه
آزمایش شیمیایی تست پارچه:
- ثبات رنگ در شستشو
- ثبات رنگ در برابر نور
- ثبات رنگ در برابر حرارت
- ثبات رنگ در برابر آب کلر
- ثبات رنگ در برابر لکه گذاری
- ثبات رنگ در برابر تعریق
هدف اصلی آزمایشگاه نساجی:
هدف اصلی آزمایشگاه نساجی ﺑﺮﺭﺳﯽ ویژگی و کیفیت ﻣﻮﺍﺩ ﺍﻭﻟﯿﻪ بکار برده شده، ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ، ﺍﺭﺯﯾﺎﺑﯽ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻧﻬﺎﯾﯽ می باشد.
ویژگی های آزمایشات مرتبط با ایمنی پارچه
هدف از انجام آزمایش بر روی منسوجات، افزایش سطح ایمنی آنهاست. برای مثال جنبه های مرتبط با ایمنی پارچه ها شامل مواد شیمیایی هستند که باعث آلرژی می شوند.
رنگ ها و مواد مورد استفاده در هنگام پرداخت پارچه ممکن است باعث ایجاد آلرژی یا خارش و حساسیت پوست شوند. جنبه های ایمنی به خصوص در مورد لباس های کار حائز اهمیت است، زیرا اصلی ترین دلیل استفاده از لباس کار، محافظت کارگر در برابر مواد شیمیایی، حرارت مستقیم گرما و یا قرار گرفتن در معرض اشعه های خطرناک و مضر است.
معیارهای خاصی در مورد ایمنی پارچه های مورد استفاده برای تولید لباس کودکان وجود دارند که علاوه بر اینکه لباس های خواب کودکان باید از نظر مشخصات سوزانندگی مطابق با معیارهای استاندارد EN 14878 باشند. میزان اشتعال پذیری لباس کودکان و منسوجات داخلی مانند وسایل خواب، پرده، فرش و مبلمان هم باید مورد آزمایش قرار بگیرند، به خصوص زمانی که قرار است این منسوجات در مکان های عمومی استفاده شوند. این امر در مورد پارچه هایی که از پنبه و الیاف سلولزی تشکیل شده اند از اهمیت بیشتری برخوردار است.
کنترل کیفیت در آزمایشگاه نساجی:
ﮐﻨﺘﺮﻝ ﮐﯿﻔﯿﺖ در آزمایشگاه نساجی ﻓﺮﺁﯾﻨﺪﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺁﻥ، ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﯾﮏ ﺻﻨﻌﺖ ﺭﺍ مورد بررسی قرار می دهند تا ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻀﻤﯿﻦ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﯾﮏ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﯾﺎ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺍﺭﺩ.
تجهیزات آزمایشگاه نساجی و خصوصیات آزمایش
مقاومت مکانیکی پارچه ها را می توان در قالب مقاومت در برابر از هم گسیختگی پارچه ، مقاومت در برابر پارگی و ترکیدگی پارچه، مقاومت در برابر نخ نما شدن و مقاومت در برابر کشیدگی و تاب برداشتن نخ مورد بررسی قرار داد.
خصوصیات آزمایش های مرتبط با زیبایی ظاهری و نگهداری از پارچه ها
برخی از این خصوصیات عبارتند از احتمال پرز دادن پارچه، میزان بازیابی چروک توسط پارچه، تغییرات ابعادی و ثبات رنگ پارچه در هنگام شستشو. علاوه بر این می توان ظاهر درزهای پارچه را بعد از فراهم کردن شرایط مختلف نیز بررسی کرد.این آزمایشات اطلاعات ارزشمندی را در مورد چگونگی حفظ ظاهر پارچه در هنگام پوشیدن و نحوه مراقبت از منسوجات در هنگام شستشو و خشک کردن را در اختیار ما قرار می دهند.
مقاومت پارچه در برابر پارگی
مقاومت پارچه در برابر پارگی توسط روش تک پارگی، به نیرویی که برای پارگی پارچه در امتداد برش ایجاد شده است انجام می پذیرد. نیروی پارگی در جهت تار (طول پارچه) و پود (عرض پارچه) تعیین می شود و برحسب واحد نیوتن (N) بیان می گردد.
مقاومت پارچه در برابر از هم گسیختگی
مقاومت در برابر از هم گسیختگی پارچه حداکثر نیروی کششی است که هنگام کشیدن نمونه بر حسب نقطه شکست آن ثبت می گردد. ازدیاد طول پارچه تا حد پارگی به افزایش طول در زمان از هم گسیختگی پارچه ارتباط پیدا می کند در واقع نیروی کششی در هنگام پارگی همان مقاومت کششی در هنگام از هم گسیختگی پارچه است.
مقاومت پارچه در برابر ترکیدگی
مقاومت پارچه در برابر ترکیدگی، میزان فشار لازم برای ترکیدگی پارچه را بیان می کند که به دو روش انجام می پذیرد.
- روش هیدرولیکی: در روش هیدرولیکی یک دیافراگم لاستیکی با فشار مایع تا جایی منبسط می شود که بتواند پارچه ای که روی آن محکم بسته شده است را فشار دهد.
- روش پنوماتیکی: در روش پنوماتیکی یک گلوله فولادی به داخل پارچه فشار داده می شود. می توان این روش ها را برای انواع پارچه ها از جمله پارچه های بافتنی، نمدی، بی بافت، بافته شده و چند لایه نیز به کار برد.
مقاومت پارچه در برابر چروک
مقاومت پارچه در برابر چروک شدن، نوعی خاصیت پارچه است که باعث بازیابی حالت پارچه در هنگام جمع شدن و ایجاد چروک های ناخواسته می گردد. استاندارد ISO 98 67 روشی را برای ارزیابی ظاهر پارچه ها پس از ایجاد چروک در آنها ارائه می دهد که این روش برای پارچه های ساخته شده از الیاف مختلف یا ترکیب آنها نیز قابل استفاده است.
پرز دادن پارچه ها
پرز دادن یا کرکی شدن پارچه، اتفاقی است که برای برخی از پارچه ها رخ می دهد. پارچه ها به این دلیل پرز می دهند که ساختار الیاف و نخ های تشکیل دهنده پارچه هنگام پوشیدن لباس نسبت به همدیگر حرکت می کنند. در این حالت انتهای الیاف ها از سطح پارچه بیرون می زنند، و شکل حلقه ای فشرده در می آیند و به دور یکدیگر پیچ می خورند؛ همین امر باعث ایجاد توپک های کوچکی می شود که به آن پرز می گویند.
ﮐﻨﺘﺮﻝ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﭼﯿﺴﺖ؟
عبارت کنترل کیفیت از دو کلمهی کنترل و کیفیت تشکیل شده است، کیفیت به معنای درجهای از استاندارد هاست که برای ساخت محصول نهایی، روی آن اعمال میشود. کنترل کیفیت بهتر، منجر به بهره وری بالاتر از منابع موجود و کاهش هزینههای تولید میشود
در کنترل کیفیت، محصولات تولید شده را از جنبه های مختلف از جمله شکل، اندازه، استحکام، ترکیبات و رنگ آنها مورد بررسی قرار می دهند تا بتوانند محصولاتی با کیفیت تر ارائه دهند.
از سختترین کارهای فرایند تولید محصول این است که علاوه بر بالا بردن سطح کیفی محصولات، تولید آنها را نیز در همان سطح ادامه دهیم . در این شرایط رقابتی، تولید کنندگانی موفق اند که بتوانند محصولات باکیفیتتر و خدمات پس از فروش بهتری ارائه کنند.
اهداف کنترل کیفیت:
- ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ
- ﮐﺎﻫﺶ ﺿﺎﯾﻌﺎﺕ
- ﮐﺴﺐﺣﺪﺍﮐﺜﺮ ﺳﻮﺩ ﺑﺎ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻫﺰﯾﻨﻪ
کدام استانداردهای کیفی برای مشتری حائز اهمیت است؟
- اطمینان از تولید محصولی بینقص با شناسایی عیوب یا ایجاد تغییر در مواد خام و فرایندهای تولید
- ارزیابی فرایند تولید و ارائهی راههای بهتر برای ارتقاء کیفی محصول
- بررسی عللی که باعث وقوع نقص کیفی در محصول می شوند
- انجام اقداماتی که منجر به دستیابی به محصول باکیفیت ترمیشود
- ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺑﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﯿﺎﺯ. ﺗﺎ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻣﺸﺘﺮﯼ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﮐﻨﺪ
کنترل کیفیت در صنعت پوشاک
کنترل کیفیت در صنعت پوشاک، از مراحل اولیه تولید مواد خام تا مراحل نهایی آماده سازی لباس های تولیدی را در بر می گیرد. در محصولات نساجی و پوشاک، کیفیت با در نظر گرفتن استاندارد الیاف، نخ، ساختار الیاف، ثبات رنگ، طرح های سطحی و پرداخت نهایی محصولات منسوج ارزیابی می شود.
در صنعت تولید پوشاک برای دستیابی به کیفیت مناسب از بررسی کیفی استفاده می شود.